Аныз ангимелер даналык бастауы шыгарма

Ауыз дебиеті гімені бір саласы – аыз. Аыз негізінде гіме, кейде ле, жыр трінде болуы да ммкін. Аыз белгілі бір адамны атына, іс-рекетіне байланысты туады. Кейде аыз гімеде де шынды оиа мен иял-ажайып оиа аралас келіп отырады. Бл жаынан аланда аыз бен ертегі екеуіні арасы жаын. Негізгі айырмасы – аыз гіме кбінесе тарихта болан адамны басына ралады. уелде тарихта шын болан, кейін сондай адам болыпты-мыс деп, ел аузында лаапа айналан адам туралы гіме етіледі. Аыз гімелерді тарихи адамны тірегінде тууыны, негізгі себебі сол адамны з басына істеген, ісіне, белгілі бір тарихи кезеде атаран рліне, леуметтік мні зор ебегіне байланысты. Ол адам батыр, не ел басшысы, «ерді нын екі ауыз сзбен шешкен» шешен би немесе ділеттік іздеуші, халы мын жырлаушы крескер болуы ммкін. Біра ол адамдарды іс-рекеттерімен байланысты айтылан уелгі шындыа оспалар осылып, сол істепті-міс, айтыпты-мыс деген р трлі лаап біртіндеп аыза айналады. Оны гіме, жыр етіп, біреуден жаттап алып, кейінгі рпаа алдырады. Аыз гімелерге иял элементі аншама кп араласса да , лгі аыза айналан адамны зі кдімгі арапайым адамны атарында ала берді. аза аыздарындаы Асан айы, Жиренше шешен, орыт т.б. – брі де шындытаыдай, жай адамдар ретінде суреттеледі. Аыз гімелерді брі бірдей бір сюжет, бір идеялы мазмныда бола бермейді. Таырыбы бір боланымен, идеялы мазмны р баса болуы да ммкін. Аызда р топты кілі зінше баяндап, зінше тсініп, оны з тобыны кзарасына лайытап, з мддесіне пайдалануа кеп тірейді. азата Асан айы туралы аыз гімені бірнеше нсасы бар. Кейбіреулерінде ол з халына баыт іздеп, Жерйы тапса, жасылыты алдан ктсе, кейбіреуінде ол хандарды аморшысы кейпінде крінеді, сары уайыма салынады. аза аыз гімелерінде иял-ажайып дниелер мол, олар адамды асыл армандара бастайды, оны шыр ойына анат бітіреді, келешекке міттендіреді.