Беларускі авангард i эсэізм як вызначальная плынi ў беларускай літаратуры XXстагоддзя
Змест
1. Беларускі авангард i эсэізм як вызначальная плынi ў беларускай літаратуры 20 стагоддзя
1.1 Беларускі авангард 20-х гадоў і авангардныя плыні ў еўрапейскім мастацтве пачатку 20 стагоддзя
1.1.1 “Рэвалюцыйны” авангард у беларускай паэзіі 20-х гадоў
Возможно вы искали - Реферат: Биография и творчество Наума Коржавина
1.1.2 “Узвышша” і сусветны мастацкі вопыт
1.1.3 Фармальныя пошукі Ул. Дубоўкі ў жанры паэмы
1.1.4 Ф. Аляхновіч і “новая драма”
1.2 Эсэізм як вызначальная ідэя 20 стагоддзя
1.2.1 Паэтыка эсэ
Похожий материал - Курсовая работа: Гамлетовский комплекс лирического героя поэзии А. Блока
1.2.2 Янка Брыль як прадстаўнiк эсэiстычнай плынi ў беларускай літаратуры
Спіс выкарыстаных крыніц
1. Беларускі авангард i эсэізм як вызначальная плынi ў беларускай літаратуры 20 стагоддзя
1.1 Беларускі авангард 20-х гадоў і авангардныя плыні ў еўрапейскім мастацтве пачатку 20 стагоддзя
1.1.1 “Рэвалюцыйны” авангард у беларускай паэзіі 20-х гадоў
З’яўленне авангардных накірункаў мастацтва звязана перш за ўсё з пошукам новых сродкаў мастацкай выразнасці. Гэтыя пошукі не заўсёды вітаюцца папярэднікамі, адсюль узнікае канфлікт паміж старым і новым. Тэрмін “авангард" належыць амерыканскаму крытыку Кліменту Грынбергу. У шырокім сэнсе пад “авангардам”, “авангардызмам”, “мадэрнізмам” разумеюцца актуальныя ў мастацтве з’яве, у больш вузкім - сукупнасць нерэалістычных напрамкаў у еўрапейскім мастацтве першай паловы 20 стагоддзя (сюррэалізм, дадаізм, экспрэсіянізм, футурызм, “плынь свядомасці” і інш).
На думку І.Э. Багдановіч, “беларускі варыянт авангардызму склаўся ў межах “Маладняка” і часткова “Узвышша” [1, с.220], супаўшы ў часе існавання з еўрапейскім. Беларуская лiтаратура 20-х гадоў характарызуецца нашымі даследчыкамі як адкрытая эстэтычная сiстэма: вызначальным фактарам развіцця айчыннай літаратуры ў гэты час была стылёвая і жанравая разнастайнасць, суіснаванне, узаемаўплыў, узаемаўзбагачэнне розных мастацкіх тэндэнцый. Побач з рэалізмам плённа развіваліся рамантызм (паэзія “Маладняка”, творы М. Зарэцкага), сімвалізм (творы Я. Купалы, Зм. Бядулі), натуралізм (творы М. Зарэцкага, Я. Нё-манскага, Р. Мурашкі), iмажынiзм (творы Я. Пушчы, Т. Кляшторнага, А. Бабарэкi, Ул. Хадыкi), канструктывiзм (праграма літа-ратурна-мастацкіх аб’яднанняў “Маладняк”, “Узвышша”, “Беларускай лiтаратурна-мастацкай камуны”), футурызм (творы П. Шукайлы, Я. Вiдука, “Беларуская лiтаратурна-мастацкая камуна”), iмпрэсiянiзм (творы Я. Пушчы, К. Чорнага), экспрэсiянiзм (творы Я. Купалы, Зм. Бядулі). Гэта сведчыць пра багацце стылёвай палітры тагачаснай беларускай літаратуры.
Трэба адзначыць, што маладыя беларускія пісьменнікі і кры-тыкі прапанавалі і паспрабавалі тэарэтычна абгрунтаваць уласныя аванградныя кірункі і стылі: маладнякізм, аквітызм, вітаізм.
Очень интересно - Реферат: Зарубежная литература ХХ века
У беларускай літаратуры 20-х гадоў можна вылучыць дзве наватарскія тэндэнцыі: творы пісьменнікаў, для якіх пошукі ў галіне формы вынікалі з ўнутранай патрэбы абнаўлення мастацтва і пошукі ў галіне формы маладых творцаў, абумоўленыя рэвалюцыйнымі падзеямі, выкліканыя прагай “абнаўлення свету”, стварэння “новай літаратуры”, новай паэтыкі.
Такім чынам, перыяд развiцця нашай лiтаратуры 20-х гадоў мiнулага стагоддзя з'яўляецца адным з самых iнтэнсiўных у плане апрабацыi новых прыёмаў i прынцыпаў выяўлення. Iмкненне да мадэрнiзацыi эстэтычнай формы, пошукi новых шляхоў мастацкага выяўлення былi вызначальнымi перш за ўсё для твораў маладых пiсьменнiкаў. Змена сацыяльнага ладу закранула ўсе сферы жыцця грамадства, у тым ліку і прыгожае пісьменства. Маладыя пісьменнікі, што далучыліся да мастацкай творчасці пасля рэвалюцыі, выхоўваліся ў атмасферы палемікі, спрэчак, перагляду спадчыны. Малады задор, упэўненасць ва ўласных сілах прымушалі верыць, што яны здольныя стварыць новае мастацтва, літаратуру, якіх яшчэ не бачыў свет. Адсюль - і фармальныя пошукі і лозунг “далоў класікаў”, “у рожкі са старымі”. Неабходна таксама ўлiчваць i паскораны характар развiцця нацыянальнай лiтаратуры, што прымушала творцаў выпрабоўваць самыя розныя сродкi мастацкай выразнасцi.
Паказальнымі рысамі авангардызму, згодна Е. Лявонавай, з’яўляюцца: “паглыбленасць у душэўны свет героя, у свядомасць i нават падсвядомасць чалавека, перавага iрацыянальнага над рацыянальным, радыкальная адмова мастака ад прынцыпу знешняга падабенства, ад эстэтыкi простага пераймання, iмiтацыi, ад адлюстравання жыцця ў формах i вобразах, адпаведных самому жыццю… скiраванасць пiсьменнiка на жанравы i стылявы эксперымент, фармаванне зусiм новага тыпу мастакоўскага мыслення, успрымання рэчаiснасцi. Увасабленне ў творы непаў-торнага, iндывiдуальнага, суб’ектыўнага погляду на чалавека i свет, сваё “Я”. Абнаўленне вядомых жанраў i форм, іх свядомае разбурэнне” [2, с.113].
Да “рэвалюцыйнага” авангарду ў беларускай паэзіі 20-х гадоў адносіцца творчасць М. Чарота, М. Грамыкі, А. Александровіча, П. Шукайлы, А. Дудара. Іх творам уласціва празмерная патэтыка, сiмволiка, метафарычнасць. Сёння відавочная празмернасць, ашаламляльнасць, аглушальнасць стылю маладых паэтаў. Праграмным адмаўленнем старога мастацтва і эстэтыкі стала паэма “Гвалт над формай” М. Грамыкi. Сам аўтар вызначыў жанр твора, як “нібы-паэма”. У прадмове да твора М. Грамыка пісаў: “Шуканне новага зместу, згодна новым формам жыцця, і шуканне новай формы, адпавядаючай рэвалюцыйнай тэме - вось заданні новай паэзіі, новай лірыкі”. Гэта была спроба эстэтызацыi хаатычнага, нетрадыцыйнага, відавочнае захапленне выключна фармальнымi прыёмамi:
Мы ўчора былі толькі галы:
Вам будет интересно - Реферат: Паэзія 20-х гадоў
Шукалі папараць Купалы.
А сёння мы, уцекачы,
Завострым вострыя мячы -
Сячы ўсе формы.
І крычы!
Похожий материал - Курсовая работа: Стилистика прозы Дж.К. Роулинг на примере романов о Гарри Поттере
Мы толькі рытмам, маршам цвёрдым,
З паглядам жудасным і гордым,
Без формы-вопраткі
У свет!